Kalaallit Nunaanni Naatsorsueqqissaartarfik
Kalaallit Nunaanni Naatsorsueqqissaartarfik Kalaallit Nunaanni pisortatigoortumik naatsorsueqqissaarnernut qitiusumik oqartussaasuuvoq.
Naatsorsueqqissaartarfiup pingaarnertigut akisussaaffigineqarnera siulersuisunit isumagineqarpoq, taakkulu inuiaqatigiinni pissutsinik ilisimasaqartunik tallimanik ilaasortaqarput. Ulluinnarni aqutsisoqarneq naatsorsueqqissaartarfimmi pisortaasumit isumagineqarpoq, taassumalu suliffeqarfik avammut nittarsaattarpaa.
Aaqqissuussaanikkut inissisimaneq
Naatsorsueqqissaartarfik aaqqissuussaanikkut Aningaasaqarnermut Naalakkersuisoqarfiup ataaniippoq. Aningaasaqarnermut naalakkersuisoqarfiup Naatsorsueqqissaartarfimmi aningaasaqarneq sulisunullu atugassarititat pingaarnertut akisussaaffigivai. Atugassarititat naatsorsueqqissaarnermut tunngasut siulersuisut akisussaaffigivaat.
Siulersuisut suliassaat katitigaanerallu
Siulersuisut suliassaat
Siulersuisut suliassaat Inatsisartut inatsisaanni nr. 11, 29. oktober 1999-imeersumi takuneqarsinnaasut ukuupput:
· Kalaallit Nunaanni Naatsorsueqqissaartarfimmut pingaarnertut akisussaaffik isumagissallugu
· Kisitsisitigut paasissutissat tamaneersut katiternissaannut siunnersuuteqassallutik
· Kalaallit Nunaanni Naatsorsueqqissaartarfik anguniakkanut aalajangersakkat naapertorlugit sulinersoq nakkutigissallugu
· Suliniuteqarfigineqartunut piffissaq ungasinnerusoq isigalugu Kalaallit Nunaanni Naatsorsueqqissaartarfiup pilersaarusiornera akuerissallugu
· Kalaallit Nunaanni Naatsorsueqqissaartarfiup sulinissamut pilersaarutai akuerissallugit
· Ukiumut ataasiartumik suliffeqarfiup sulinera pillugu Naalakkersuisunut nalunaarummik tunniussaqartarnissaq
Siulersuisut katitigaanerat
· Vøgg Løwe Nielsen, siusinnerusukkut Danmarks Statistikkimi allaffimmi pisortaasimasoq (juunip tallimaanni 2020)
· Tønnes Berthelsen, KNAPK-mi pisortaq (juunip tallimaanni 2019)
· Kim Neumann Nielsen, Akileraartarnermut Aqutsisoqarfimmi pisortaq (juunip tallimaanni 2019)
· Lulu Nielsen, Kommuneqarfik Sermersuumi siunnersortaaneq (juunip tallimaanni 2020)
· MîtdlâraK E. Lennert, Aningaasaqarnermut Naalakkersuisoqarfik (juunip tallimaanni 2021)
Kalaallit Nunaanni Naatsorsueqqissaartarfiup sulisui sinnerlugit Josef Kâjangmat siulersuisuni 2018-imi ilaasortaatinneqarpoq.
Kalaallit Nunaanni Naatsorsueqqissaartarfimmut siulersuisut 2018-imi pingasoriarlutik ataatsimiipput. Siullermik ataatsimiinnermi 2017-imi angusat, matumuunalu ukiumoortumik nalunaarusiap suliarineqarnera akuerineqarneralu, sammineqarput. Aappassaanik ataatsimiinnermi atuisut sammisassatut pisariaqartitaat pingaarnertut sammineqarput pingajussaanillu ataatsimiinnermi 2018-imi missingersuutit suliassanullu pilersaarutit sammineqarlutik.
Kalaallit Nunaanni Naatsorsueqqissaartarfimmi ukiup ingerlanera
Kisitsisitigut paasissutissiorneq
Immikkoortuni kisitsisitigut paasissutissat assigiinngitsut saqqummersinneqartut agguarnerat takussutissiamit ataaniittumit erserput. 2018-imi ukiullu siuliini Naatsorsueqqissaartarfiup saqqummersitai immikkoortiterluagaanerusunngorlugit takussutissiorneri nittartakkimi takuneqarsinnaapput.
Takussutissiaq 1. 2018-imi saqqummersitat amerlassusivii aamma immikkoortut kisitsisitigut paasissutissanik suliaqarfiusut malillugit 2019-imi saqqummersitassatut pilersaarutaasut
|
2018 |
2019 |
Ukiumoortumik saqqummersitat. .. |
1 |
1 |
Aningaasaqarneq pillugu kisitsisitigut paasissutissat .. |
52 |
48 |
Innuttaasut pillugit kisitsi-sitigut paasissutissat…….... |
29 |
30 |
Suliffeqarneq pillugu kisitsisitigut paasissutissat…….... |
41 |
41 |
Katillugit |
123 |
120 |
2018-imi kisitsisitigut paasissutissanik suliaqarfiit immikkut maluginiaqqusat ataani allaaserineqarput.
Nuna tamakkerlugu naatsorsuutit
2018-imi nuna tamakkerlugu naatsorsuutit suliaqarfinnut immikkoortiterneqarluni suliarineqarpoq, maanna qallunaat suliaat malillugit DB07 suliarineqarsimalluni. Suliaqarfinnut immikkoortiterineq 2003 ilanngullugu suliarineqarput.
Piniarneq
2018-imi piniarnermik allagartallit pillugit kisitsisit nutaat saqqummersinneqarput, taakku sunngiffimmi pinialuttartunut aamma inuussutissarsiutigalugu piniartunut immikkoortinneqarput.
Ilinniartitaaneq
2018-imi ilinniartitaanermut tunngasunik assigiinngitsunik saqqummersitsisoqarpoq nutaanik kisitsisaataasivimmilu kisitsisinik peqalerluni. Ilinniarlutik naammassisartut, ilinniareernerup kingorna nuna najugarisaq aamma ilinniarfinnut ingerlaqqittartut pillugit aamma kisitsisitigut paasissutissiortoqarpoq.
Aningaasaqarnermut procenti aaqqiissutissaq
Procenti aaqqiissutissaq pillugu naatsorsuinernik saqqummersitsisoqarpoq. Procenti aaqqiissutissaq aamma maannakkorpiaq aningaasarsiat pillugit Inatsisartut inatsisaat nr. 9, 1. juni 2017-imeersoq aamma Procenti aaqqiissutissaq aamma maannakkorpiaq aningaasarsiat pillugit Inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarnera pillugu Inatsisartut inatsisaat nr. 3, 24. maj 2019-imeersoq (§ 6-mut oqaatsitigut imarisaatigullu erseqqissaat) malillugit procenti aaqqiissutissaq suliarineqarpoq taamaattumillu Naatsorsueqqissaartarfik immikkut aningaasaliiffigineqarpoq taakkununnga atugassanik. Pisortat aningaasarsiarititaannut kisitsisit paasissutissat Naatsorsueqqissaartarfiup procenti aaqqiissutissamut atugassatut pissarsiarisimasai, pisortaqarfinni atorfillit pillugit paasissutissanut pitsanngorsaanernut ilanngullugit atorneqarput.
Innuttaasut
2018 aallarnerfigalugu kvartalikkaartumik innuttaasut pillugit kisitsisitigut paasissutissiisoqartalerpoq siornatigut ukiup affakkaarlugit saqqummiisoqartaraluarpoq..
Innuttaasut amerlassusissaanut naatsorsuinermut tunngaviusoq 2018-imi nutarterneqarpoq, Kalaallit Nunaannut aamma Kalaallit Nunaannit nuuttartut eqqarsaatigalugit pitsanngorsaasoqarluni.
Greenland in figures
2018-imi Greenland in Figures annertusineqarluni tuluttut saqqummersinneqarpoq. Saqqummersitami tassani sammisat assigiinngitsut naatsumik assiliartalersorlugit aamma grafiskimik atuilluni saqqummersinneqarput. Siornatigut saqqummersinneqartartut Greenland in Figures aamma Ukiumoortumik Kisitsisitigut Paasissutissat akornanniittutut oqaatigineqarsinnaavoq.
Kisitsisitigut paasissutissanik paasissutissiisarneq
Qarasaasiat atorlugit paasissutissiisarneq
Naatsorsueqqissaartarfiup siammarterinera qarasaasiatigut pinerusarpoq. Qarasaasiakkut paasissutissiisarneq akikinneruvoq, sukkanerulluni aammalu tigusisartut assigiinngitsut pisariaqartitaat naapertorlugit allanngortikkuminarluni.
Nittartakkami tusagassiuutinut nalunaarutit, saqqummersitat, immikkut saqqummersitat, ukiumoortumik kisitsisitigut paasissutissat aamma kisitsisaataasivik ataatsimoortillugit takuneqarsinnaanerat neqeroorutigineqarpoq. Nittartagaq danskisuujuneruvoq kalaallisuujunerullunilu, immikkoortulli pingaarnerit tuluttut nutserneqarnikuupput.
Kisitsisaataasiviup programmia aasami 2015-imi nutaanerpaamut nutartigaavoq. Tassunga atatillugu tabelit filinut arlalinnut oqaasilinnut allanngortinneqarput, taamaasillutik tabelit tamarmik kalaallisut, danskisut tuluttullu pissarsiarineqarsinnaanngorlutik.
Siornatigut Naatsorsueqqissaartarfiup Kisitsisaataasivimmik atuisut kisissinnaasimanngilai. Kisianni nutartikkamut nuunnermi susassaqarfiit aaneqartarneri immikkoortiterlugit tamarmik kisinneqarsinnaanngorput.
Takussutissiaq 2. 2016-2018-imi kisitsisaataasivimmut kisitsisinik aallerfiit
|
2016 |
2017 |
2018 |
Katillugit .................... |
54.116 |
57.186 |
54.912 |
Tupa imigassarlu .............. |
748 |
730 |
567 |
Suliffeqarnermi pissutsit ......... |
5.583 |
5.217 |
5.757 |
Innuttaasut .................. |
20.016 |
20.971 |
17.921 |
Ineqarneq ................... |
502 |
420 |
282 |
Nukissiuuteqarneq ............. |
720 |
1.356 |
1.151 |
Inuussutissarsiutit .............. |
825 |
644 |
787 |
Aalisarneq piniarnerlu ........... |
5.162 |
5.855 |
5.230 |
Kalaallit Danmarkimiittut ......... |
- |
- |
914 |
Nunanik allanik niueqateqarneq ... |
1.788 |
1.952 |
1.507 |
Isertitat ...................... |
3.458 |
4.391 |
3.050 |
Aningaasaqarnikkut pissutsit ..... |
744 |
657 |
641 |
Pinerluuteqarsimasut pillugit kisitsisit |
339 |
939 |
1.082 |
Nuna tamakkerlugu naatsorsuutit .. |
1.656 |
1.896 |
1.782 |
Pisortat aningaasaataat ......... |
1.727 |
1.772 |
1.715 |
Akit ........................ |
1.004 |
1.170 |
1.103 |
Ukiumoortumik kisitsisitigut paasissutissat ....................... |
224 |
208 |
184 |
Isumaginninnermut tunngasut .... |
1.112 |
1.045 |
1.564 |
Peqqissusermut tunngasut ....... |
1.333 |
1.752 |
1.304 |
Takornariartitsineq ............. |
4.109 |
3.519 |
3.385 |
Ilinniartitaaneq ................ |
3.066 |
2.692 |
4.986 |
Saqqummersitat
Kalaallit Nunaanni Naatsorsueqqissaartarfimmit saqqummersinneqartartut tamarmik akeqanngillat nittartakkamiillu aaneqarsinnaallutik. Sulinissamut pilersaarutaasimasut 123-t akornanni Naatsorsueqqissaartarfiup 2018-imi 105-inik saqqummersitsivoq. Taakkunani 67 procentii piffissaq eqqorlugu 2018-imi saqqummersinneqarput 2017-imilu 78 procentiullutik.
Tamanna suliffeqarfiup avataani pissutsinik annermik pissuteqarpoq. 2018-imi takornariat pillugit paasissutissat Naatsorsueqqissaartarfiup kingusinaarluni pisarpai. Mittarfeqarfiup IT-mik ajoquteqarnera pissutaalluni pilersaarutaasimagaluartoq malillugu qaammatikkaarlugit saqqummersinneqartartussaagalugit timmisartunut ilaasut pillugit kisitsisit aatsaat 2019-imi saqqummersinneqarput.
Takussutissiaq 3. Piffissaq eqqorlugu 2014-imit 2018-imut saqqummiussisarneq
|
Saqqummersitat amerlassusaat * |
||||
|
2014 |
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
Piffissaq eqqorlugu saqqummertut .... |
51 |
66 |
84 |
84 |
81 |
Sap. ak. angullugu kinguaattoorlutik saqqummertut |
0 |
0 |
2 |
2 |
2 |
Qaammat ataaseq angullugu kinguaattoorlutik saqqummertut ...... |
2 |
3 |
1 |
7 |
13 |
Qaammat ataaseq sinnerlugu kinguaattoorlutik saqqummertut ...... |
3 |
1 |
1 |
5 |
4 |
Ukiup tullianut kinguartinneqartut taamaatiinnarneqartulluunniit ........ |
2 |
1 |
0 |
1 |
4 |
Katillugit |
53 |
70 |
99 |
104 |
123 |
*Kisitsit Takussutissiaq 1-imit allaanerusinnaapput saqqummersitat nutaat peerneqarsimasulluunniit pissutigalugit.
2015-imi 2016-imilu saqqummersinneqartartut amerlatserujussuarnerinut pissutaapput, ukiumut ataasiarluni saqqummersinneqartartut qaammatikkaarlugit imaluunniit kvartalikkaarlugit saqqummersinneqartalerneri. 2016-imi qaammatikkaarlugit ukununnga tunngasut saqqummersinneqartalerput; takornariat, suliffeqarnermi pissutsit aamma aalisarneq.
Kisitsisaataasivik
Saqqummersitanut atatillugu paasissutissat immikkoortiterluagaanerusut Kisitsisaataasivimmi tabelini arlalinni nassaassaapput. Naatsorsueqqissaartarfiup nittartagaa aqqutigalugu imaluunniit http://bank. stat.gl toqqaannartumik iserfigalugu kisitsisaataasivimmut isertoqarsinnaavoq. Kisitsisaataasivimmik atuisut tabelit assigiinngitsut 387-it 2019-imi maajimi atorsinnaavaat ukiup siuliani tabelit 315-iupput. Amerlanerusunik ikinnerusunilluunniit tabeliuteqarnissaq imminermini siunnerfiunngilaq, tabelit immikkoortiternerisa atuisut periarfissaannut aalajangiisuusarneri pissutigalugit.
Kisitsisaataasivimmi kisitsisaatigineqartut aaneqarsinnaapput atuisullu namminneq programiutaanni imaluunniit periarfissat allat kisitsisaataasiviup atuisunut quppersagaaniittut atorlugit suliarineqarsinnaapput.
Unnuk kulturisiorfik aamma oqalugiartarnerit
Ilisimatusarfimmi ilinniartut kisitsisaataasivimmik atuinissamut 2018-imi pikkorissartinneqarput.
Kalaallit Nunaanni Naatsorsueqqissaartarfik 2014-imi Facebookimi atuisunngorpoq. Atuisunngornerup siunertarivaa Kalaallit Nunaanni Naatsorsueqqissaartarfimmit nutaarsiassat inunnut amerlanerusunut apuuttarnissaat. 2019-imi apriilimi Facebookimi 946-nik malinnaasoqarpoq ukiup siuliani 888-inik malinnaasoqartoq.
API
Kisitsisaataasivimmi paasissutissat API-nngorlugit (application programming interface) pissarsiassaapput. Paasissutissat Kisitsisaataasivimmeersut aaneqarsinnaapput programminilu atoqqinneqarsinnaallutik, soorlu mobiilini appini, nittartakkani saqqummiissutini aalajangersimasuni allanilu. Takornariaqarnermut kisitsisitigut paasissutissat www.tourismstat.gl-imiittut Visit Greenlandip atortagai Kisitsisaataasivik nutarteraangat ingerlaannaq aaneqartarput.
Kalaallit Nunaanni Naatsorsueqqissaartarfiup assilersukkanik saqqummiussinissamut periarfissat nammineerluni atortarsimavai. Taassuma saniatigut programkode nittartakkamut atorneqartartoq Naatsorsueqqissaartarfiup avataaniittunut soqutiginnittunut akeqanngitsumik pissarsiassanngortinneqarnikuuvoq.
Aningaasatigut isumalluutit
Siulersuisut sulianut pilersaarusiamik aalajangersaasarpoq, taannalu aningaasaliissutinik ukiumoortumik aningaasanut inatsit aqqutigalugu tunniunneqartunit suliassanillu suliakkiissutaasunit isertitanit aningaasalersorneqarpoq.
2018-imi aningaasaliissutit 10.617 t.kr.-miipput. Naatsorsuinerup inernerata takutippaa aningaasat atukkat 501 t.kr.-nik ikinnerusimasut.
Aningaasanik atuinikinnerunermut pissutaanerpaapput sulisunut akissarsiaritinneqartussat aamma sulisunut tunngasut akiligassat annikinnerusimaneri, tamaana 2018-imi Naatsorsueqqissaartarfiup sulisussaaleqisimaneranik pissuteqarpoq.
Sulisunik amigaateqarsimaneq pissutaalluni kisitsisitigut paasissutissanik assigiinngitsunik inerisaaniarneq kinguartinneqarpoq, tamanna aamma pissutaalluni akiliisarnerup naligiissinnerata suliarineqarnissaa kinguartinneqarpoq. Akiliisarnerup naligiissinnerata kinguartinneqarnera pissutaalluni Danmark Statistikkimut siunnersortinut akiliutigineqartussat tassunga tunngasut annikinnerupput. Siunnersortinut akiliutigineqarsimasut qaffannerinut pissutaavoq nuna tamakkerlugu naatsorsuutit kinguaatoorsimaneri, tassa 2018-ip aallartinnerani aamma naanerani saqqummiunneqarnerinut aningaasat atorneqarsimammata.
2018-imut naatsorsuutit ukiup siulianit nuuttanik 1.061 kr.-inik ilaqarput.
Nukissiuuteqarneq pillugu kisitsisitigut paasissutissat pillugit isumaqatigiissutip sivitsorneqannginnera aamma sulisut nikerarneri pissutaallutik inatsisiliornermut ingerlatsinermut suliat sivitsorneqannginnerat annermik pissutaallutik isertitat ikilerujussuarput.
Takussutissiaq 4. Naatsorsuutit inerneri 2012-2018
Suuneri ................ |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
Akissarsiat ............. |
8.783 |
9.326 |
9.960 |
9.439 |
9.641 |
8.935 |
8.672 |
Sulinermut atatillugu angalanerit ............. |
222 |
178 |
206 |
197 |
200 |
263 |
203 |
Ilassinninneq / tunissutit ... |
8 |
10 |
11 |
8 |
16 |
12 |
3 |
Pikkorissartitsinernut aningaasartuutit ......... |
175 |
139 |
37 |
21 |
30 |
14 |
13 |
Siunnersortit avataaneersuut |
467 |
345 |
982 |
321 |
1.407 |
797 |
1.185 |
Atorfinittunut atorfeqarun-naartunullu aningaasartuutit . |
69 |
40 |
66 |
0 |
0 |
37 |
106 |
Sullissineq .............. |
365 |
332 |
288 |
281 |
436 |
233 |
258 |
Nioqqutissanik pisinerit allaffis-sornermilu aningaasartuutit . |
216 |
123 |
188 |
110 |
87 |
89 |
103 |
Illut ................... |
363 |
371 |
94 |
0 |
12 |
0 |
0 |
Qarasaasianut aningaasartuutit pisinerillu ............... |
262 |
285 |
288 |
75 |
84 |
163 |
141 |
Immikkoortitat ............ |
0 |
0 |
0 |
1.060 |
-12 |
-5 |
19 |
Isertitat ................ |
-2.066 |
-2.887 |
-2.633 |
-2.306 |
-2.120 |
-2.062 |
-588 |
Nalikilliliineq aamma aningaasat nalingisa apparneri ........ |
0 |
0 |
0 |
0 |
39 |
0 |
0 |
Tamaasa katillugit ....... |
8.864 |
8.261 |
9.187 |
9.207 |
9.818 |
8.478 |
10.116 |
Sulisoqarneq
2019-ip aallartinnerani sulisut
Januaarip aallaqqaataani 2019-imi sulisut 15-iupput tassaasut: Pisortaq, pisortap tullersortaa, kisitsisitigut paasissutissanut siunnersortit qulingiluat, paasissutissiisartut marluk, allaffimmioq ataaseq aamma ilinniarnermi saniatigut suliaqartoq ataaseq. Sulisut akornanni kisitsisitigut paasissutissanut siunnersorti ataaseq aamma ilinniarnermi saniatigut suliaqartoq 2018-ip ingerlanerani sulilerput. Sulisoq ataaseq 2019-imi aggustip tungaanut sulinngiffeqarnissaminik akuerineqarnikuuvoq.